Hiệu ứng nhà kính được biết đến là một trong những cụm từ được nhắc đến rất nhiều trên các mạng truyền thông và trên tivi. Vấn đề hiệu ứng nhà kính được biết đến là vấn đề mang tính toàn cầu vì nó có thể gây những ảnh hưởng không nhỏ tới toàn nhân loại trên trái đất.
Vậy hiệu ứng nhà kính là gì? Hiệu ứng nhà kính gồm những dạng nào? Nguyên nhân, hậu quả ra sao? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu thông tin qua nội dung dưới đây của bài viết.
Tìm hiểu hiệu ứng nhà kính là gì?
Hiệu ứng nhà kính, còn được gọi là Greenhouse Effect, là hiện tượng khi các phân tử khí trong tầng khí quyển của Trái Đất hấp thụ và giữ lại nhiệt từ bức xạ sóng ngắn của Mặt trời, khiến cho không khí trở nên nóng lên. Sau đó, từ mặt đất, nhiệt sẽ được bức xạ lại vào khí quyển dưới dạng sóng dài và được phân tử CO2 hấp thụ, dẫn đến sự nóng lên của Trái Đất.
Nếu lượng nhiệt này ổn định, Trái Đất sẽ đạt trạng thái cân bằng. Tuy nhiên, hiện tại, việc tăng lượng khí nhà kính trong bầu khí quyển khiến cho hiệu ứng này tăng lên, gây nhiều tác động đến môi trường và sức khỏe của con người.
Vậy hiệu ứng nhà kính gồm những dạng nào? Hãy cùng chúng tôi tiếp tục tìm hiểu ở nội dung tiếp theo.
Phân loại hiệu ứng nhà kính
Hiệu ứng nhà kính thường được chia thành 2 loại bao gồm: Hiệu ứng nhà kính khí quyển và hiệu ứng nhà kính nhân loại.
Hiệu ứng nhà kính khí quyển
Hiệu ứng nhà kính khí quyển được biết đến là một trong những tia bức xạ sóng ngắn của mặt trời đi xuyên qua bầu khí quyển hướng thẳng tới trái đất và được phản xạ ngược trở lại thành các bức xạ sóng dài.
Một số các phân tử nằm trong bầu khí quyển có thể hấp thụ những bức xạ nhiệt này và giữ lại hơi ấm cho bầu khí quyển. Một số các phân tử đặc trưng phải kể đến như hơi nước và dioxit cacbon.
Ngày nay, hàm lượng trung bình của khí dioxit Cacbon sẽ vào khoảng 0.036% đã đủ để có thể tăng nhiệt độ thêm khoảng 30 độ C. Nếu trường hợp không có hiệu ứng nhà kính thì nhiệt độ của Trái Đất sẽ rơi vào khoảng âm 15 độ C.
Nhiệt độ trung bình của mặt đất sẽ quyết định đến sự cân bằng của năng lượng mặt trời xuống Trái Đất và lượng nhiệt bức xạ ngược trở lại từ mặt đất vào vũ trụ. Bức xạ với bước sóng ngắn là nguồn năng lượng đế từ mặt trời vì vậy nó rất dễ dàng xuyên thủng tầng ozon để đến mặt đất.
Ngược lại với năng lượng mặt trời, bức xạ nhiệt từ mặt đất lại được biết đến là năng lượng với bước sóng dài và không có khả năng đi khuyên của lớp khí CO2. Từ đó khí CO2 và nước sẽ bị hấp thụ lại, điều này sẽ giúp cho trái đất tạo ra một bầu khí quyển bao quanh.
Chính lớp khí CO2 này được biết đến là một lớp giữ nhiệt lượng tỏa ngược lại vào vũ trụ trên quy mô toàn Trái Đất. Vì CO2 ngăn chặn khả năng thoát nhiệt của Trái Đất nên dẫn tới tình trạng Trái Đất nóng lên và CO2 cũng được gọi là khí nhà kính, ngoài ra còn có một số loại khí khác nằm trong bầu khí quyển như Metan, CFC và Nox.
Hiệu ứng nhà kính nhân loại
Vào khoảng thời điểm Trái Đất được hình thành thì chỉ có xuất hiện một số loại sự sống và phát triển nhờ các thành phần Dioxit Cacbon nằm trong bầu khí quyển nguyên thủy. Theo thời gian, cường độ của các tia bức xạ này dần được tăng lên. Đồng thời, thông qua quá trình quang hợp, Trái Đất dần xuất hiện những sinh vật dạng đơn bào và cây cỏ bắt đầu có mặt. Cây cỏ sẽ lấy đi 1 phần dioxit cacbon trong không khí và dần giúp cho khí hậu của trái đất được ổn định hơn.
Trong khoảng thời điểm 100 năm trở lại, dưới những tác động của con người thì sự cần bằng của Trái Đất dần bị tác động và có những thay đổi nhất định. Sự thay đổi này làm thay đổi nồng độ khí nhà kính dẫn tới tình trạng nhiệt độ tăng thêm 2 độ C.
Nguyên nhân dẫn tới tình trạng hiệu ứng nhà kính
Có rất nhiều các nguyên nhân dẫn tới hiệu ứng nhà kính, nhưng thường chúng ta được biết đó là do sự tăng trưởng mạnh mẽ của các khí có trong bầu khí quyển. Cụ thể nguyên nhân nào gây ra tình trạng hiệu ứng nhà kính hãy cùng chúng tôi tiếp tục tìm hiểu.
Khí Cacbonic CO2
Đây là một trong những loại khí được nhắc đến nhiều nhất khi nhắc tới hiệu ứng nhà kính. Khi bức xạ mặt trời đi xuyên qua tầng khí quyển sau đó chiếu xuống mặt đất. Mặt đất lúc này sẽ hấp thụ và nóng lên. Đồng thời, bức xạ nhiệt của mặt đất sẽ đi ngược trở lại bầu khí quyển dưới dạng sóng dài.
Lúc này khí CO2 sẽ hấp thu và tạo thành một vòng khí xung quanh trái đất khiến cho nhiệt độ trái đất tăng lên.
Như chúng tôi đã giải thích ở trên thì khí CO2 giống như một lớp giữ nhiệt bao quanh trái đất, làm cho trái đất của chúng ta giống như một nhà kính lớn. Nếu trường hợp không có lớp giữ nhiệt này thì trái đất sẽ luôn ở nhiệt độ âm 15 độ C, thậm chí có thể lên tới âm 25 độ C.
Trên thực tế thì nhiệt độ trung bình thường ở ngưỡng 15 độ C, có thể hiệu ứng nhà kính đã là cho trái đất nóng lên ở khoảng ngưỡng 38 độ C.
Ngày nay các hoạt động sản xuất, khai thác, kinh doanh, các hoạt động sinh hoạt mạnh mẽ của con người khiến cho lượng khí CO2 tăng lên, điều này làm tăng lượng khí CO2 trong bầu khí quyển làm cho nhiệt độ không khí trên trái đất tăng lên.
Khí metan CH4
Khí metan được biết đến chiếm 13% trong thành phần của các khí gây hiệu ứng nhà kính. Theo các nghiên cứu thì mỗi phần tử CH4 sẽ giữ được nguồn năng lượng nhiệt lên đến gấp 21 lần so với phân tử CO2. Hiện nay, do các hoạt động của con người mà khí metan được đào thải vào tầng khí quyển ngày một nhiều, các nguyên nhân dẫn tới tình trạng phát thải khí metan như sau:
- Sự phân hủy của các loại chất và rác thải hữu cơ trong các khu bãi rác thải chất rắn.
- Sử dụng nguyên liệu hóa thạch.
- Sự sản sinh từ các quá trình sinh học như men hóa đường ruột động vật và sự phân giải kỵ khí ở trong đất ngập nước,…
- …
Khí oxit Nitơ – N2O
Khí N2O được biết chiếm khoảng 5% trong thành phần các khí tạo ra hiệu ứng nhà kính, mỗi 1 phân tử N2O sẽ giữ năng lượng nhiệt gấp khoảng 270 lần so với phân tử CO2. Có rất nhiều các nguyên nhân dẫn tới việc tăng lượng khí N2O những chủ yếu sẽ là một số nguyên nhân chính sau đây:
- Quá trình sinh ra N2O do việc đốt cháy các chất thải rắn.
- Khí từ các phương tiện giao thông sử dụng năng lượng là xăng, dầu như ô tô, xe máy,…
- Khí N2O tăng do quá trình sản xuất công nghiệp, nông nghiệp.
- Quá trình Nitrat hóa trong các loại phân bón vô cơ, hữu cơ hoặc trong quá trình xử lý nước thải.
Ngoài ra, nếu N2O phản ứng với nguyên tử oxy năng lượng cao sẽ có thể tạo thành một hợp chất mới tên là Nitric oxide NO. Hợp chất này có thể khiến cho tầng ozon bị suy yếu. Thời điểm hiện tại thì lượng N2O đang tăng lên trên toàn cầu với ước tính khoảng 10 triệu tấn N2O thải ra môi trường mỗi năm.
Khí cloro fluoro carbon – CFC
Khí cloro fluoro carbon – CFC chiếm khoảng 20% trong thành phần các khí gây hiệu ứng nhà kính. CFC được biết là một trong những loại hóa chất do con người tổng hợp để sử dụng trong các ngành công nghiệp. Chất này dần dần đã xâm nhập vào bầu khí quyển.
CFC được sử dụng nhiều trong những nhà máy sản xuất các hệ thống làm lạnh, điều hòa, lớp tản nhiệt,…Ngoài ra, chất này còn được sử nhiều trong một số các loại thuốc xịt, trong quy trình làm sách các thiết bị điện tử và một số các sản phẩm trong quá trình hóa học.
CFC được biết đến về mặt hóa học là một chất khí có tính trơ, không mùi, không cháy và có thời gian lưu trữ dài. Loại khí này khi được thải ra trong không khí sẽ bay lên tầng khí quyển và có thể năng ăn mòn tầng ozon và khiến cho tia cực tím của mặt trời chiếu nhiều hơn xuống trái đất.
Khí Ozon – O3
Khí ozon được biết đến là một trong những loại khí chiếm khoảng 8% trong thành phần các chất khí gây ra hiện tượng hiệu ứng nhà kính. Ozon được biết đến là thành phần chính của tầng bình lưu.Với 90% khí Ozon được tập trung ở độ cao từ khoảng 19 – 23 km so với mặt đất. Lớp này có khả năng bảo vệ sinh quyển do khả năng hấp thụ bức xạ tử ngoại và tỏa nhiệt từ phân tử ozon.
Theo ước tính thì những năm gần đây tầng ozon đã bị suy giảm 5% và số lượng này ngày một tăng do sự phân hủy ozon vượt quá ngưỡng tái tạo của nó. Vậy nguyên nhân dẫn tới Ozon bị phân hủy là do đâu? Các nguyên tử oxi, oxit Nitơ, các hợp chất clo và gốc hydroxyl hoạt động. Khi tầng này bị phá hủy sẽ tạo thành mưa axit gây ra khói quang hóa và gây tình trạng hiệu ứng nhà kính.
Hiệu ứng nhà kính ảnh hưởng như thế nào tới Trái Đất?
Như các bạn cũng đã biết thì hậu quả mà hiệu ứng nhà kính mang lại cho trái đất là vô cùng lớn vì nó có thể gây ra và làm ảnh hưởng tới tính trạng khí hậu, hay chúng ta vẫn thường nghe là biến đổi khí hậu. Cụ thể nó sẽ gây ra một số những tác động đến trái đất như sau:
- Tình trạng băng tan ở Bắc Cực và Nam cực, hiện tượng này đã xuất trong những năm gần đây khiến cho mức nước biển dần tăng lên. Nếu tình trạng này tiếp diễn trong nhiều năm nữa thì một số Quốc Gia sẽ không còn xuất hiện trên bản đồ thế giới nữa vì mực nước biển dâng cao. Theo ước tính thì đến năm 2020 trái đất đã mất khoảng 28 nghìn tỷ tần băng trong khoảng 23 năm qua do hiện tượng trái đất nóng lên.
- Hiệu ứng nhà kính ảnh hưởng tới con người như thế nào? Sự nóng lên toàn cầu sẽ ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe con người, thời tiết nóng lên, mưa nhiều sẽ chính là điều kiện phát triển của các mầm bệnh. Đồng thời chất thải, khí thải cũng sẽ gây ra nhiều những bệnh tật và làm suy giảm hệ miễn dịch của con người.
- Ảnh hưởng tới các sinh vật: Trái đất nóng lên sẽ gây ra những thay đổi về môi trường sống của rất nhiều loài sinh vật. Các loại sinh vật bắt buộc dần thích nghi với môi trường sống, tuy nhiên nhiều loại sẽ không thể thích nghi kịp và dần sẽ biến mất.
- Nguồn nước bị ảnh hưởng: Hiệu ứng nhà kính sẽ làm ảnh hưởng lớn đến chất lượng nước ở trái đất, dẫn tới tình trạng thiếu nước sạch để sinh hoạt và sản xuất.
- Ảnh hưởng tới nền nông nghiệp toàn cầu: Nắng nóng kéo dài sẽ khiến cho ngành nông nghiệp bị ảnh hưởng nghiêm trọng, hoa màu, cây cối sẽ không thể phát triển thuận lợi nếu không được cung cấp đủ lượng nước cần thiết. Điều này có thể gây ảnh hưởng lớn tới sản lượng của ngành nông nghiệp.
Ngoài ra còn rất nhiều những hậu quả khác khi tình trạng hiệu ứng nhà kính gia tăng.
Biện pháp khắc phục tình trạng hiệu ứng nhà kính
Hiện tại, trên thế giới nhiều nước đã áp dụng những biện pháp để giúp giảm tình trạng hiệu ứng nhà kính bằng việc áp dụng các phương pháp sau:
Trồng nhiều cây xanh
Để có thể giúp giảm thiểu lượng khí thải ra ngoài môi trường thì việc trồng cây xanh, giữ rừng là một trong những biện pháp được ưu tiên hàng đầu. Bởi việc phá rừng là nguyên nhân dẫn tới tình trạng hiệu ứng nhà kính, chiếm khoảng 20% lượng khí CO2 hàng năm.
Khi cây được phủ xanh, cây sẽ hấp thụ một phần khí CO2 trong quá trình cây quang hợp. Từ đó giúp giảm hiệu quả lượng phát thải khí CO2 ra ngoài môi trường.
Tích cực sử dụng nguồn năng lượng tự nhiên
Việc sử dụng năng lượng mặt trời, năng lượng gió hiện đang được rất nhiều sự quan tâm chúng có thể được sử dụng để thay thế cho năng lượng hóa thạch như than đá, dầu mỏ. Bởi vì nước thải từ các phương tiện giao thông là một trong những nguyên nhân chính gây ra hiệu ứng nhà kính.
Nếu trong một quãng đường di chuyển thay vì đi xe máy, ô tô với động cơ đốt trong thì chúng ta có thể thay thế các loại phương tiện xanh khác như xe điện chẳng hạn, vì như thể phần nào sẽ góp phần bảo vệ môi trường và làm giảm lượng khí thải.
Tiết kiệm điện và nguồn năng lượng khi không sử dụng
Giờ Trái Đất được biết đến là một trong những chương trình nhằm giúp thế giới tiết kiệm nguồn năng lượng và giúp giảm sự nóng lên toàn cầu. Bởi trong quá trình sử dụng điện được sản xuất từ việc đốt các nhiên liệu hóa thạch và từ đó sản sinh ra lượng lớn CO2 ra môi trường.
Khi bạn không sử dụng các thiết bị điện trong gia đình hoặc ở nơi làm việc thì hay tắt chứng khi không cần thiết. Tích cực sử dụng ánh sáng tự nhiên để giúp nâng cao sức khỏe giúp bản thân được khỏe hơn.
Vậy hiệu ứng nhà kính là gì? Hiệu ứng nhà kính gồm những dạng nào? Nguyên nhân, hậu quả và cách khắc phục ra sao? Câu hỏi đã được chúng tôi giải đáp đến bạn. Hy vọng, với những thông tin trên sẽ giúp ích cho bạn trong cuộc sống.