Chúng ta nhắc đến khá nhiều khái niệm “Aptomat 3 pha” trong hệ thống điện. Vậy Aptomat 3 pha là gì? Cấu tạo và nguyên lý hoạt động ra sao? Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây nhé.
Aptomat 3 pha là gì?
Aptomat 3 pha là một thiết bị đóng ngắt tự động trong hệ thống điện. Thiết bị này được sử dụng với mục đích để bảo vệ an toàn cho tải và mạch điện, hạn chế các sự cố chập cháy, ngắn mạch hoặc quá tải, dòng rò trong hệ thống điện 3 pha. Trong kỹ thuật, người ta gọi Aptomat 3 pha là cầu dao điện tự động và được viết tắt là MCCB.
Cấu tạo của Aptomat 3 pha
Tương tự như các loại Aptomat khác, Aptomat 3 pha có cấu tạo tùy theo loại với 2 – 3 cấp tiếp điểm.
- Loại 2 cấp tiếp điểm bao gồm tiếp điểm chính và hồ quang
- Loại 3 cấp tiếp điểm bao gồm tiếp điểm chính, tiếp điểm phụ và hồ quang
Nhờ có thiết kế phù hợp với mạch điện công suất lớn như hệ thống điện trong nhà máy, nhà xưởng, khu công nghiệp,… nên Aptomat 3 pha trở thành sự lựa chọn hàng đầu cho nhiều doanh nghiệp để đảm bảo hoạt động sản xuất, kinh doanh được an toàn.
Ký hiệu Aptomat 3 pha trong mạch điện
Cũng tương tự như các thiết bị điện khác, Aptomat 3 pha cũng có ký hiệu riêng trong mạch điện để thuận tiện cho việc thiết kế, thi công hệ thống điện. Dưới đây là hình ảnh ký hiệu của CB 3 pha trong mạch.
Nguyên lý hoạt động Aptomat 3 pha
Cầu dao điện tự động 3 pha hoạt động theo nguyên lý:
Cho 3 dây pha đi qua tâm biến dòng có lõi sắt hình xuyến tạo ra một biến thế lõi xuyến với cuộn sơ cấp 1 vòng dây (2 dây mát & 1 dây nóng qua tâm biến thế), cuộn thứ cấp có nhiều vòng dây.
Dòng điện đi ra ở dây nóng và về dây mát là ngược nhau, nghĩa là từ trường biến thiên sinh ra trong lõi sắt cũng ngược nhau. Khi 2 dòng này bằng nhau, 2 từ trường biến thiên sinh ra cũng triệt tiêu lẫn nhau làm điện áp ra của cuộn thứ cấp bằng 0.
Nếu điện áp qua hai dây bị rò thì dẫn đến dòng điện trên 2 dây khác nhau dẫn đến 2 từ trường biến thiên sinh ra khác nhau. Điều này làm xuất hiện trong điện cảm ứng trên cuộn thứ cấp của biến dòng. Dòng điện này được đưa vào IC để kiểm tra và so sánh với dòng rò rỉ. Nếu lớn hơn thì IC sẽ cấp điện cho Triac cấp điện cho cuộn hút của Aptomat.
Để phát hiện được dòng rò lớn hơn vài trăm miliampe thì không cần IC mà dùng ngay lực điện từ tạo ra khi có dòng điện chạy trong cuộn dây để đóng ngắt Aptomat.
Phân loại Aptomat 3 pha
Bạn có thể phân loại theo số cực, hãng sản xuất hoặc theo điện thế, cụ thể là:
Phân loại cầu dao tự động 3 pha theo số cực
Aptomat 3 pha 3 cực
Được thiết kế dạng khối có 3 cực để phù hợp nối với 3 dây pha của lưới điện và có 3 cực ra để nối với tải điện. Loại này có dòng định mức và dòng cắt lớn nên dùng nhiều trong điện công nghiệp công suất lớn. Dãy điện áp nằm trong khoảng 380 – 415VAC.
Aptomat 3 pha 4 cực
Loại Aptomat 3 pha 4 cực được thiết kế dạng khối có 4 cực để sử dụng cho 3 dây pha và 1 dây trung tính của lưới điện. Ưu điểm của sơ đồ điện này là có thể tạo điện áp khác nhau tạo điều kiện thuận lợi cho việc sử dụng.
Phân loại Aptomat 3 pha dựa trên điện thế
Hiện nay, khi mua hàng thường gọi tên sản phẩm theo điện thế. Chính vì thế, có một số loại MCCB tương ứng với các mức điện thế phổ biến như:
- Aptomat 3 pha 30A
- Aptomat 3 pha 40A
- Aptomat 3 pha 50A
- Aptomat 3 pha 63A
- Aptomat 3 pha 75A
- Aptomat 3 pha 100A
- Aptomat 3 pha 150A
- Aptomat 3 pha 200A
- Aptomat 3 pha 250A
Phân loại Aptomat 3 pha theo hãng sản xuất
Vì có quá nhiều dòng sản phẩm trên thị trường nên đôi khi người tiêu dùng không biết nên chọn sản phẩm của hàng nào tốt, giá thành phù hợp. Sau đây là một số thương hiệu sản xuất Aptomat nổi tiếng cho bạn tham khảo:
- Aptomat Panasonic
- Aptomat Schneider
- Aptomat Sino
- Aptomat Mitsubishi
- Aptomat 3 pha Metasol
Các ứng dụng của Aptomat 3 pha
Như đã biết, CB 3 pha dùng chủ yếu trong các hệ thống điện công suất lớn như: nhà máy, xưởng sản xuất,… ở cụm công nghiệp, khu công nghiệp.
Để tránh xảy ra các sự cố như ngắn mạch, quá tải, dòng rò, chập cháy gây nguy hiểm đến con người và tài sản, hiện nay các đơn vị đều chủ động lắp đặt thiết bị điện này để đảm bảo an toàn, phòng chống cháy nổ do điện gây ra.
Trên đây là một số thông tin về aptomat 3 pha. Mong rằng bài viết sẽ giúp bạn có được nhiều kiến thức hữu ích.
