Máy biến áp 3 pha là một thiết bị quan trọng trong hệ thống điện công nghiệp. Nó được dùng để chuyển đổi điện áp tăng hoặc giảm để phù hợp với nhu cầu sử dụng. Máy biến áp 3 pha được sử dụng phổ biến trong các nhà máy, xí nghiệp, trạm điện,… Cùng tìm hiểu chi tiết về cấu tạo, nguyên lý hoạt động của máy trong bài viết dưới đây.
Máy biến áp 3 pha là gì?
Máy biến áp ba pha là thiết bị điện từ tĩnh với chức năng tăng hoặc giảm điện áp từ nguồn đầu vào. Chúng hoạt động dựa vào nguyên lý cảm ứng điện từ của Faraday. Máy có 3 cuộn dây khác nhau để thực hiện chức năng biến áp khác với máy 1 pha là chỉ có 2 cuộn dây.
Máy biến áp 3 pha đóng vai trò rất quan trọng trong hệ thống truyền tải điện. Chúng được dùng nhiều trong công nghiệp để tạo năng lượng, truyền tải, phân phối điện năng. Những nơi cần tiêu thụ một lượng điện năng vô cùng lớn như trạm biến áp, nhà máy, chung cư,…
Cấu tạo của máy biến áp ba pha
Do máy được dùng trong những hệ thống cần mức tiêu thụ điện lớn nên cấu tạo của máy biến áp 3 pha khá phức tạp. Những bộ phận chính của máy bao gồm:
Lõi thép
Đây là một trong những bộ phận chính cấu tạo nên máy biến áp 3 pha. Lõi thép có 3 trụ để quấn dây và gông từ để mạch từ khép kín. Lõi thép được ghép từ nhiều lá thép kỹ thuật điện, sơn phủ cách điện và ghép với nhau thành trụ.
Dây quấn
Máy có tổng cộng 6 dây quấn được bọc cách điện và quấn xung quanh 3 trụ. Dây quấn có chức năng nhận điện năng vào và truyền điện năng ra cho tải. Dây quấn bằng đồng hoặc nhôm đều được bọc cách điện.
Vỏ máy
Là bộ phận bao bọc bên ngoài, có chức năng bảo vệ các bộ phận bên trong của máy biến áp 3 pha. Thông thường thì vỏ máy sẽ được làm bằng sắt, thép, nhựa. Tùy từng kết cấu của máy và hãng sản xuất mà có cấu tạo vỏ máy khác nhau.
Nguyên lý hoạt động của máy biến áp 3 pha
Cũng như những máy biến thế khác, máy biến áp ba pha cũng hoạt động dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ.
Khi dòng điện chạy bên trong cuộn dây nối với một hiệu điện thế sơ cấp thì sẽ có dải từ trường biến thiên trong lõi sắt của cuộn dây dẫn.
Từ trường biến thiên đó sẽ tạo ra hiệu điện thế thứ cấp và dòng điện trong cuộn thứ cấp, từ đó cung cấp cho phụ tải. Hiệu điện thế thứ cấp có thể thay đổi phụ thuộc vào hiệu điện thế sơ cấp. Tỉ số vòng dây sơ cấp và thứ cấp cũng ảnh hưởng trực tiếp đến tỉ số giữa hiệu điện thế sơ cấp và hiệu điện thế thứ cấp.
Phân loại máy biến áp 3 pha
Phân loại dựa vào các cấp cấp điện áp, môi trường lõi, cách bố trí cuộn dây, sử dụng và nói lắp đặt máy. Chúng ta có những loại biến áp ba pha được dùng phổ biến hiện nay đó là:
Máy biến áp ba pha kiểu kín
Máy sử dụng cách làm mát qua các cánh giãn nở. Khi nhiệt độ tăng cao thì các cánh sẽ tự giãn nở ra để không khí thổi trực tiếp qua các cánh và giúp tản nhiệt cho máy.
Máy biến áp 3 pha kiểu hở
Sử dụng phương pháp làm mát qua bình dầu phụ và có cánh tản nhiệt dạng nan quạt. Bình dầu phụ chính là điểm khác biệt ở loại máy biến áp này.
Máy biến áp 3 pha khô
Máy biến áp khô còn gọi là máy biến áp nhựa đúc là loại có cuộn dây được bọc trong nhựa epoxy. Các cuộn dây và lõi từ của máy chịu áp lực bằng không khí.
Máy biến áp khô được sử dụng để khắc phục những nhược điểm của loại máy biến áp dầu. Chúng được sử dụng trong những điều kiện môi trường đặc biệt như độ ẩm không khí cao >95%, nhiệt độ thấp hơn -25 độ C, môi trường ô nhiễm nặng,…
Bên cạnh đó, chúng ta còn có thể phân loại theo máy biến áp 3 pha cách ly và máy biến áp 3 pha tự ngẫu.
Ứng dụng của máy biến áp ba pha trong đời sống
Như đã trình bày ở trên, máy biến áp 3 pha được ứng dụng nhiều trong truyền tải năng lượng hoặc biến đổi hệ thống dòng điện xoay chiều. Hiểu một cách đơn giản, máy biến áp 3 pha được sử dụng trong việc truyền tải năng lượng, tín hiệu điện xoay chiều giữa các mạch điện thông qua hiện tượng cảm ứng điện từ.
Hiện nay, máy biến áp 3 pha được sử dụng khá rộng rãi trong đời sống: Trong các nhà máy, chung cư, nhà xưởng,… Chúng đảm bảo nguồn năng lượng đủ lớn giúp hoạt động sản xuất và sinh hoạt của người dân luôn được bình thường.
Việc chọn lựa máy cũng như kinh nghiệm chọn mua máy phù hợp với nhu cầu, tiết kiệm chi phí, đảm bảo an toàn chính là điều mà người tiêu dùng cũng đang quan tâm lo lắng. Bởi vậy, bạn hãy liên hệ với những đơn vị cung cấp máy biến áp 3 pha uy tín để được tư vấn và lắp đặt.
Trên đây là những thông tin về cấu tạo, nguyên lý hoạt động và cách phân loại máy biến áp 3 pha. Mong rằng bài viết đã đem lại cho bạn nhiều kiến thức bổ ích.
